Patrzysz na swoją ofertę, analizujesz doświadczenie zawodowe i wydaje Ci się, że to nie o Tobie? I stale wydaje Ci się, że nie masz aż tak wysokich kompetencji, że czegoś nie umiesz wystarczająco.
Widzisz ogłoszenie i brzmi, jakby było stworzone idealnie dla Ciebie, a mimo to nie aplikujesz, bo paraliżuje Cię strach. Mówisz sobie, że musisz jeszcze doczytać, douczyć się… Jeszcze jedna książka, jeszcze jeden kurs… Ciągłe myślenie, że inni wiedzą więcej, że są lepsi, jest niczym innym, jak syndromem oszusta (eng. impostor syndrome).
Nie jesteś z tym sama!
Według badań przeprowadzonych przez „International Journal of Behavioral Sciences” aż 70 procent ludzi odczuło ten syndrom przynajmniej raz w życiu. Problem dotyczy obydwu płci, choć kobiet częściej! Dotyka nawet niezależnie od długości ich stażu na danym stanowisku.
Czym właściwie syndrom oszusta jest?
Syndrom oszusta pierwszy raz został opisany w 1978 roku, jako zjawisko psychologiczne, które polega na braku wiary w samego siebie, we własne możliwości, prowadząc do niskiej samooceny.
To ta chwila, gdy uważasz, że nie zasługujesz na swój sukces, podczas gdy jednocześnie masz wysokie kwalifikacje, duże doświadczenie zawodowe i cieszysz się uznaniem współpracowników.
A tak naprawdę, to gdzie teraz jesteś na swojej ścieżce zawodowej to nie przypadek, szczęście, czy wydarzenie losowe. To Ty sama na to zapracowałaś.
Jesteś kobietą? Masz więc większe szanse, że syndrom oszusta dopadnie właśnie Ciebie
Badania wskazują, że to kobiety są bardziej “podatne” na syndrom oszusta. A wynika to z ich mniejszej odporności psychicznej.
Trafiłam na bardzo ciekawe słowa dr Tomasa Chamorro-Premuzic. Jak sam twierdzi
“Prawda jest taka, że prawie wszędzie na świecie mężczyźni wykazują tendencję do myślenia, że są znacznie mądrzejsi od kobiet.”
Słyszałaś może o eksperymencie z otwieraniem puszki? Mężczyznom i kobietom dano do otwierania puszki. Kiedy nie udało się takiej puszki otworzyć mężczyznom, uznawali oni, że coś nie tak jest z otwieraczem. Gdy to kobiety nie mogły jej otworzyć, były przekonane, że to one robią coś źle!
On Ci szkodzi…
Syndrom oszusta jest zjawiskiem na tyle szkodliwym, że może nawet przeszkodzić Ci w osiągnięciu sukcesu, na jaki zasługujesz, na jaki zapracowałaś. Ten strach może Cię sparaliżować! Będziesz obawiała się, że nie podołasz postawionym przed Tobą zadaniom, wyzwaniom. Wpuszczając do swojego życia syndrom oszusta, nie rozwiniesz skrzydeł.
Kto najczęściej boryka się z syndromem oszusta?
Perfekcjoniści. Ponieważ to oni wysoko ustawiają sobie poprzeczkę. I nawet gdy już prawie osiągnęli cel, coś ich wręcz przekonuje, że ponieśli klęskę.
Jesteś ekspertem w swojej dziedzinie? Z pewnością tak! A mimo to towarzyszy Ci przekonanie, że musisz poznać każdą informację na temat, w którym się specjalizujesz. Boisz się, że gdy ktoś zada Ci pytanie, wyjdziesz na osobę niekompetentną.
Z czym wiąże się syndrom oszusta?
Z badań wynika, że osoby z syndromem borykają się z:
- perfekcjonizmem (często nadmiernym)
- wysoką skłonnością do samoobserwacji
- niską samooceną
- brakiem pewności siebie
- lękiem
Jak radzić sobie z syndromem oszusta?
Świadomość to pierwszy krok… Jak widzisz, bardzo duża część ludzi borykała się chociaż raz w życiu z tym problemem. To nie dotyczy więc tylko Ciebie i im wcześniej zdasz sobie z tego sprawę, tym lepiej. Z pewnością Twoje koleżanki miewają ten sam kłopot.
Zacznij od koncentrowania się nie na tym, jak wygląda Twój aktualny stan wiedzy, a na samym procesie nauki. To krok do tego, byś przestała podważać swoje kompetencje i umiejętności. Swoje błędy zaczniesz traktować jako nieodzowny element procesu doskonalenia się.
A może zacznij spisywać swoje sukcesy, projekty, które doprowadziłaś do końca, a które na samym początku napawały Cię strachem i obawą, że sobie nie poradzisz. Zdecydowanie łatwiej “zauważyć” coś, co jest na papierze.
I pamiętaj, że dążenie do bycia jak najlepszym nie jest złe samo w sobie. Ale pamiętaj, że nie możesz być doskonała we wszystkim. Nie pozwól, by perfekcjonizm przejął kontrolę nad Twoim życiem.
